1. ชื่ออาชีพ ช่างปรับไฟฟ้า (อุปกรณ์ไฟฟ้ากำลัง) (electrical fitter, electric power equipment)
2. รหัสอาชีพ 7241.20
3. นิยามอาชีพ
ปรับ ประกอบและซ่อมอุปกรณ์ไฟฟ้ากำลัง ในส่วนของมอเตอร์ไฟฟ้า ไดนาโมในโรงาน หรืออื่นๆตามสถานที่ที่ใช้; เดินและซ่อมสายไฟฟ้า; ติดตั้ง ระบบจ่ายพลังงาน; ซ่อมแซม ติดตั้ง เครื่องจักรไฟฟ้า และบำรุงรักษาเครื่องมือ เครื่องใช้ทางอิเล็กทรอนิกส์
4. ลักษณะงานที่ทำ
ผู้ประกอบอาชีพนี้มีลักษณะงานที่ทำดังนี้
มีหน้าที่รับผิดชอบงาน เดินและซ่อมสายไฟฟ้า ติดตั้ง ระบบจ่ายพลังงาน ควบคุมเครื่องจักรในโรงงาน ตรวจเช็ค ซ่อมแซม และติดตั้งเครื่องจักร ทางไฟฟ้า เช่น หม้อแปลงไฟฟ้า มอเตอร์ไฟฟ้า ไดนาโม อุปกรณ์ตรวจเช็ค และอุปกรณ์ควบคุมการทำงานในกระบวนการผลิตของงานอุตสาหกรรม
ซ่อมแซมและบำรุงรักษาเครื่องมือ เครื่องใช้ทางอิเล็กทรอนิกส์ เช่น เครื่องมือวัดกระแสไฟฟ้า เครื่องมือวัดแรงดัน เครื่องมือวัดความต้านทาน และซ่อมอุปกรณ์เครื่องซ่อมอุปกรณ์ไฟฟ้า ในสถานประกอบกิจการ หรือโรงงาน โดยทำตามกฎข้อกำหนดทางไฟฟ้า สามารถเลือกชนิด และขนาดของสายไฟฟ้าและมอเตอร์ อุปกรณ์จ่ายไฟฟ้า การต่อสายไฟเข้าอุปกรณ์ไฟฟ้าโดยคำนึงถึงความปลอดภัย ตัด ดัด ทำเกลียว และติดตั้งท่อทอดสายไฟ ชักสายไฟผ่านท่อ หรือวางสายเคเบิลหุ้มฉนวน ต่อสายไฟเข้ากับอุปกรณ์ไฟฟ้า ที่ใช้ให้แสงสว่าง ทดสอบหาสิ่งที่ชำรุดเสียหาย แล้วทำการปรับและซ่อม ใช้เครื่องมือ เครื่องทุ่นแรง เครื่องมือวัดทางไฟฟ้า
ค้นหาข้อขัดข้องและแก้ไข สามารถซ่อมเครื่องไฟฟ้าอื่นๆ เพื่อให้มีประสิทธิภาพในการทำงานสูงสุด ปรับแต่งควบคุมและตรวจเช็คเครื่องควบคุมไฟฟ้ากระแสสลับ เช่น ชุดควบคุมมอเตอร์ ของปั๊มน้ำ มอเตอร์ของบันไดเลื่อน มอเตอร์ของลิฟต์ ฯลฯ เป็นต้น
5. สภาพการจ้างงาน
ผู้ปฏิบัติงานอาชีพนี้ สำเร็จการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) หรือประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) สาขาวิชาช่างไฟฟ้ากำลัง ส่วนใหญ่ทำงานอยู่ในสถานประกอบการอุตสาหกรรมต่างๆ ที่สำคัญ ได้แก่ อุตสาหกรรมไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ หรืออุตสาหกรรมอาหาร จะได้รับค่าตอบแทนเป็นเงินเดือนที่ระดับเริ่มต้นการทำงานประมาณ 9,000-12,000 บาท สวัสดิการต่างๆ ค่ารักษาพยาบาล และโบนัสเป็นไปตามเงื่อนไขข้อตกลง กับผู้ว่าจ้าง ทำงานวันละ 8 ชั่วโมง อาจทำงานล่วงเวลา วันเสาร์ วันอาทิตย์ และวันหยุดตามความจำเป็นเร่งด่วน
6. สภาพการทำงาน
งานของผู้ประกอบอาชีพนี้เป็นงานค่อนข้างหนัก ต้องการทักษะฝีมือปานกลาง ต้องปฏิบัติงานตามกฎของการไฟฟ้า และตามแบบที่กำหนด ต้องมีความละเอียด รอบคอบ ระมัดระวัง เพื่อความปลอดภัยของตนเอง และบุคคลอื่น ในการทำงานอาจทำงานคนเดียวหรือมีผู้ช่วยร่วมทำงานด้วย 1 หรือ 2 คน ขึ้นไป ขึ้นอยู่กับปริมาณงาน และสถานที่ที่ต้องปฏิบัติงาน
7. โอกาสในการมีงานทำ / ความต้องการของตลาด / แนวโน้มความต้องการตลาด
เนื่องจากไฟฟ้าเป็นสิ่งจำเป็น และสำคัญต่อชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชน และวงการธุรกิจ ทั้งทางด้านพาณิชยกรรม อุตสาหกรรมการผลิต และอุตสาหกรรมการบริการ ซึ่งต้องอาศัยไฟฟ้าเป็นส่วนประกอบเกือบทั้งหมด ผู้ประกอบอาชีพช่างปรับไฟฟ้า (อุปกรณ์ไฟฟ้ากำลัง) จึงเป็นอาชีพที่อยู่ในความต้องการของตลาดแรงงาน
8. คุณสมบัติของผู้ประกอบอาชีพ
- สำเร็จการศึกษาในระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) หรือสำเร็จการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) สาขาวิชาช่างไฟฟ้ากำลัง หรือสาขาที่เกี่ยวข้องหรือเป็นผู้สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาต้อนต้น (ม.3) และเข้ารับการฝึกอบรมหลักสูตรพัฒนาฝีมือแรงงาน
- รักงานช่าง ด้านไฟฟ้า
- ร่างกายแข็งแรง
- อดทน ขยันหมั่นเพียร สามารถทำงานกลางแจ้ง
- มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ชอบการคิดคำนวณ มีความละเอียดรอบคอบ
- เป็นผู้นำ และมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี
- มั่นใจในตนเอง สามารถแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าได้
9. สถานฝึกอบรมอาชีพ / สถาบันการศึกษา
สาขาช่างไฟฟ้ากำลัง หรือสาขาที่เกี่ยวข้อง (ระดับ ปวช.) ในสถาบันการศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา อาทิ
วิทยาลัยเทคนิคบุรีรัมย์ http://www.btec.ac.th โทรศัพท์ 044 -611-079
วิทยาลัยเทคนิคหาดใหญ่ http://www.htc.ac.th โทรศัพท์ 074-212-300
วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี http://www.minburi.ac.th โทรศัพท์ 02-517-2041 02-517-5134
ช่างอุตสาหกรรม สาขาช่างไฟฟ้ากำลัง (ระดับ ปวส.) ในสถาบันการศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล http://www.rmut.ac.th โทรศัพท์ 02-549-4990-2
กรมพัฒนาฝีมือแรงงาน http://www.dsd.go.th โทรศัพท์ 02-245-4035 , 02-643-4990
สถาบันพัฒนาฝีมือแรงงาน ศูนย์พัฒนาฝีมือแรงงานจังหวัด หรือสถาบันอื่น ๆ ที่เปิดสอนหลักสูตรช่างซ่อมอุปกรณ์และเครื่องใช้ไฟฟ้า อาทิ ศูนย์พัฒนาฝีมือแรงงาน จังหวัดฉะเชิงเทรา www.sothorn.com โทรศัพท์ 038-851-220-3
10. โอกาสความก้าวหน้าในอาชีพ
ผู้ประกอบอาชีพนี้ที่รับราชการ หรือเป็นพนักงานรัฐวิสาหกิจจะเลื่อนตำแหน่ง และเงินเดือน ตามกฎระเบียบที่วางไว้ ส่วนงานภาคเอกชนนั้นเมื่อมีระยะเวลาในการทำงานเพิ่มขึ้น รวมทั้งมีความสามารถ และชำนาญงาน ก็จะได้เลื่อนตำแหน่งงานและเงินเดือนสูงขึ้นตามความสามารถ และประสบการณ์ โดยอาจได้เลื่อนตำแหน่งเป็นหัวหน้าฝ่าย หรือผู้จัดการฝ่าย
11. อาชีพที่เกี่ยวเนื่อง
ช่างไฟฟ้า / ช่างเชื่อมไฟฟ้า / ช่างไฟฟ้าอุตสาหกรรม / ช่างเดินสายไฟฟ้าอาคาร / ช่างพันมอเตอร์
12. แหล่งศึกษาค้นคว้าข้อมูลเพิ่มเติม / แหล่งข้อมูลอื่นๆ
สถาบันไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ http://www.thaieei.com โทรศัพท์ 02-280-7272
สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา http://www.vec.go.th โทรศัพท์ 02-281-5555
วิทยาลัยการอาชีพนวมินทราชินีมุกดาหาร สาขาวิชาไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ http://www.elecweb.th.gs โทรศัพท์ 042- 612-964
บริษัท โตชิบา ไทยแลนด์ จำกัด http://www.toshiba.co.th โทรศัพท์ 02-512-0270